Redyk Karpacki „Transhumance 2013” to projekt tradycyjnej wędrówki z owcami przez Karpaty organizowany dla uczczenia wędrówek pasterzy wołoskich, które doprowadziły do zasiedlenia obszaru gór i powstania wspólnej wysokogórskiej kultury pasterskiej łączącej społeczności zamieszkujące Karpaty.
Pasterstwo transhumancyjne to forma pasterstwa wędrownego, polegająca na sezonowym przepędzaniu trzód – zwłaszcza owiec – pod nadzorem pasterzy, ustalonymi szlakami, z pastwisk nizinnych na górskie hale. W przeszłości było sposobem zasiedlenia Karpat. Jego reliktem w Polsce jest redyk – uroczyste wyjście pasterzy wiosną ze stadami owiec na pastwiska na górskich halach, a następnie – jesienią – uroczyste zejście z hal na zimowanie.
Celem Redyku jest międzynarodowe spotkanie ludzi żyjących i tworzących w Karpatach, ich integracja, możliwość poznania oraz pokazania bogactwa kulturowego mieszkańców, jak również bogactwa i unikatowości przyrody oraz sposobu na zrównoważony rozwój terenów górskich.
Wspólne korzenie społeczności mieszkających w Karpatach wynikają z tradycji pasterskich, ludzi łączy tu historia, kultura, styl życia i… owce.
Czas trwania: 11 maja – 14 września 2013 r.
Trasa: ok.1400 km, przejście terenami górskimi państw karpackich:
- Rumunia: Transylwania – Maramuresz
- Ukraina: Huculszczyzna – Zakarpacie – obwód lwowski
- Polska: Podkarpacie – Małopolska – woj. śląskie
- Słowacja i Czechy.
Owce w ilości ok. 300 szt. prowadzone będą terenami górskimi, według zasad tradycyjnego wypasu, z codziennym udojem i wyrobem serów wołoskich.
Organizatorzy to Fundacja „Pasterstwo Transhumancyjne” z Polski i „Asociatia Transhumanta” z Rumunii – organizacje społeczne, których głównym celem jest zachowanie tradycyjnego pasterstwa w Karpatach oraz działanie na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego.
Przy realizacji projektu zakłada się szeroką współpracę z:
- organizacjami samorządowymi,
- lokalnymi instytucjami
- oraz organizacjami pozarządowymi,
- mediami i sponsorami.
Podstawą kultury ludzi Karpat są tradycje pasterskie. To one są bazą dla muzyki, tańca, kolorowych strojów góralskich, obrzędów i zwyczajów, a przede wszystkim miłości do przyrody i do drugiego człowieka.
Redykowi będą towarzyszyły liczne imprezy kulturalne, takie jak:
- festiwale prezentujące tradycje pasterskie
- imprezy lokalne pasterskie na trasie przejścia – występy kapel, zespołów regionalnych, pokazy rękodzieła oraz prezentacja kuchni regionalnej
- prezentacja tradycyjnych produktów regionalnych.
Najważniejsze wydarzenia na trasie Redyku Karpackiego 2013:
- 11 maja: uroczysta inauguracja Redyku – Rotbav (region Brasov, Rumunia)
- 18 maja: prezentacja tradycyjnych produktów regionalnych na targach Slow Food Sighisoara
- 15 czerwca: Święto Pasterskie – Werchowyna (Ukraina)
- 22 czerwca: Święto Pasterskie – Rachów (Ukraina)
- 11 sierpnia: Festiwal Oscypka i serów wszelakich w ramach Europejskich Targów Produktów Regionalnych – Zakopane
- 24 sierpnia: Jarmark Pasterski w Koniakowie
- 31 sierpnia: Rosod owiec – Koszarzyska (Czechy)
Jako podsumowanie Redyku zorganizowane zostanie w październiku w Zakopanem wydarzenie pod nazwą „Echo wspólnej historii Karpat”. Będzie to międzynarodowe forum, w którym do udziału zaproszeni zostaną przedstawiciele poszczególnych regionów, leżących na trasie Redyku.
Uwaga: Redyk będzie prowadzony przez doświadczonych pasterzy, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, pod nadzorem weterynaryjnym. Podstawą realizacji projektu są: dobrostan zwierząt oraz bezpieczeństwo obsługi.
Szczegółowe cele Redyku Karpackiego:
- promocja kultury i tradycji karpackich poprzez promowanie i współorganizowanie imprez i wydarzeń kulturalnych o charakterze ponadregionalnym, organizowanie konferencji, seminariów, warsztatów, szkoleń, festiwali, koncertów itp., nawiązujących do dziedzictwa kulturowego i materialnego społeczności Karpat, wspieranie tradycyjnych form, takich jak: rzemiosło ludowe, rękodzieło, muzyka tradycyjna, taniec i obrzędy regionalne
- promocja produktów regionalnych, tradycyjnych i ekologicznych zarejestrowanych na Krajowych Listach Produktów Tradycyjnych i w Unii Europejskiej, tj. tradycyjnych serów i produktów mięsnych owczych, jako zdrowej i ekologicznej żywności (oscypek, redykołka, jagnięcina, bundz, bryndza, inne sery owcze i owczo-krowie)
- zainicjowanie szerszej współpracy pomiędzy samorządami krajowymi i zagranicznymi w całym łuku Karpat.
- integracja społeczności pasterskich w górach, działanie na rzecz hodowców owiec, tradycyjnego pasterstwa, wspieranie baców, juhasów i gazdów, odbudowa infrastruktury pasterskiej w kontekście zrównoważonego rozwoju Karpat, ze zwróceniem uwagi na uwarunkowania ekologiczne i społeczno-gospodarcze na obszarach górskich. Współpraca ponadregionalna to wymierny efekt jakiego oczekujemy po Redyku, wpisując się w zapisy Konwencji Karpackiej i główne zasady integracji europejskiej
- zwrócenie uwagi na wartości przyrodnicze, ekologiczne i kulturowe Karpat, działanie na rzecz upowszechniania Konwencji Karpackiej, dbałość o ochronę środowiska i dziedzictwo przyrodnicze, o ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazowej regionów górskich; uświadomienie społeczeństwu, że powrót tradycyjnego pasterstwa na nieużytki w Karpatach jest w stanie przywrócić równowagę w przyrodzie, jak również przynieść mieszkańcom wymierne korzyści ekonomiczne w systemie zrównoważonego gospodarowania na terenach górskich i podgórskich. Współpraca z instytucjami oraz organizacjami chroniącymi przyrodę – by pasterze byli świadomi wpływu na ochronę przyrody stając się partnerami w realizowaniu wytyczonych zadań dla dobra wspólnego.
- wytyczenie szlaku turystyki kulturowej prezentującego dziedzictwo kulturowe osadników wołoskich, które umożliwiło zagospodarowanie Karpat
- promowanie walorów zdrowotnych, turystycznych i geograficznych poszczególnych krain górskich tworzących pasmo Karpat.
Zapraszamy do współpracy przy realizacji projektu Redyk Karpacki „Transhumance 2013”!
Więcej informacji: www.redykkarpacki.pl.
Dodaj komentarz